الیاف مصرفی در فرش ماشینی
الیاف مصرفی در فرش ماشینی یکی از مباحث زیرمجموعه «مواد اولیه فرش ماشینی و روش تولید آنها» است. در این بخش از کتاب فرش ماشینی به بررسی این موضوع می پردازیم.
مهم‌ترین الیاف مصرفی برای بافت فرش
مواد اولیه بافت فرش همچون سایر منسوجات، الیاف مصرفی می باشند. «لیف» یک رشته دراز، باریک و انعطاف پذیر است که خواص فیزیکی – مکانیکی مشخص و مناسبی چون استحکام، ازدیاد طول تا حد پارگی، بازگشت پذیری و… دارد.
مهم ترین الیاف مصرفی که برای بافت فرش دستبافت استفاده می شوند، پنبه، پشم و ابریشم می باشند. هر یک از انواع الیاف مصرفی با توجه به نوع کاربرد و ویژگی های فیزیکی – مکانیکی آن ها انتخاب می شوند. ویژگی هایی که طی صدها سال بافت فرش دستباف و استفاده بشر از این کالا، به تجربه به دست آمده است. به طور مثال لیف پشم در خاب فرش استفاده می‌شود، چون دارای بازگشت پذیری خوبی به هنگام پاخوری فرش بوده و عایق حرارتی مناسبی است. همچنین لیف پنبه، به دلیل این که استحکام و ازدیاد طول نسبی مناسبی دارد، در تهیه چله و پود فرش دستباف به کار می روند.
الیاف مصرفی در فرش ماشینی
شرایط و نحوه استفاده از مواد اولیه در صنعت فرش ماشینی متفاوت از فرش دستباف است. به دلیل تولید فوق العاده بالای فرش های ماشینی و نیاز به الیاف مصرفی با ویژگی های کاملا مشخص و یکنواخت، استفاده از الیاف مصرفی طبیعی، به عنوان مواد اولیه این صنعت، چندان آسان نیست. اگرچه، الیاف پشم به میزان اندک در خاب برخی فرش های ماشینی، پنبه در مخلوط با الیاف پلی استر جهت چله و گاه پود آن و جوت صرفا جهت پود فرش ماشینی استفاده می شوند، لیکن حجم الیاف مصرفی طبیعی در صنعت فرش ماشینی خیلی بالا نیست. در مقابل عمده الیاف مصرفی در تولید جهانی فرش ماشینی، الیاف بشر ساخته و به ویژه مصنوعی می باشند.
هر یک از الیاف برای تهیه یکی از اجزای سه گانه فرش یعنی نخ های خاب، پروپیلن و نایلون عموما برای خاب، الیاف پنبه، پلی استر و در موارد اندک پلی پروپیلن برای چله و الیاف پنبه، جوت و پلی استر در پود فرش ماشینی استفاده می شوند.
منبع: دیاری بیدگلی، منصور: فرش ماشینی (تاریخچه، ساختار، مواد اولیه، روش تولید)، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کاشان، کاشان: 1395
بخش‌های دیگر این کتاب را در لینک‌های زیر بخوانید: بخش اول:مقدمه ای بر کفپوش‌های نساجی، بخش دوم: ساختار کلی فرش (لایه خاب و لایه زمینه)، بخش سوم: اجزای تشکیل دهنده لایه زمینه: تار و پود بخش چهارم: نخ خاب: ساختار لایه سطحی فرش